Samen tegen eenzaamheid

Ik zie vanuit mijn ooghoek iets langs het raam schuifelen. Niet veel later gaat de bel. Enigszins geïrriteerd door het harde geblaf van de hond open ik de deur. Achter een grote bos bloemen komt het vriendelijke gezicht van de buurman tevoorschijn. Ik ben verbaasd, kan de situatie niet direct inschatten.

Met zachte stem zegt hij: ‘We willen jullie bedanken voor de goede zorgen. We zijn heel content met jullie als buurtjes. Dank je wel.’

En voor ik kan reageren, schuifelt hij alweer terug over het gezamenlijke pad dat langs onze erkers loopt.

Een beetje beduusd roep ik hem nog na: ‘Dat had toch niet gehoeven! Maar wel heel lief. Wilt u de buurvrouw ook bedanken?’ Als antwoord steekt hij zijn hand op. Een man van weinig woorden.

Onze buurtjes. Ze zijn hoogbejaard, 92 en 88 inmiddels en wonen nog zelfstandig naast ons. ’s Zomers geniet ik van hun conversaties als ze buiten zitten, want ze hebben een bijzondere manier van communiceren. Ik schrijf hier op LinkedIn regelmatig een kort verhaaltje over ze; #burenpraat.

Het is fijn dat ze nog samen zijn. Dat ze genieten van hun mooie tuin, van de ritjes naar het tuincentrum en van barbecueën met mooi weer. Want samen zijn op die leeftijd is niet vanzelfsprekend. Er zijn veel ouderen die alleen zijn. Of nauwelijks sociale contacten hebben.

We vieren onze successen, maar voor onze eenzaamheid schamen we ons

Deze week is het de Week tegen Eenzaamheid. Meer dan een miljoen Nederlanders voelt zich eenzaam (bron: eenzaam.nl). Eenzaamheid is van alle leeftijden, maar komt vaker voor onder ouderen. Er zijn verschillende soorten eenzaamheid. Bij emotionele eenzaamheid hoef je niet alleen te zijn. Je hebt wel mensen om je heen, maar je voelt je niet verbonden met hen. Sociale eenzaamheid is het ontbreken van (voldoende) contacten, vriendschappen of relaties die zin geven aan het leven.

Er rust een taboe op eenzaam zijn. Mensen schamen zich ervoor. Dat is verdrietig. En maakt het moeilijk te herkennen. Eenzaamheid komt voor in elke leeftijdsgroep, in alle lagen van de bevolking. Eenzaamheid kijkt niet naar sekse of opleiding. Eenzaamheid kan iemand letterlijk ziek maken. Het verschrompelt mensen, maakt ze zwaarmoedig en prikkelbaar.

De individualisering van onze maatschappij maakt het ook niet makkelijker. We zijn veel met onszelf bezig, met ons eigen succes. We horen de ander vaak wel, maar luisteren niet goed. Echte, wederkerige gesprekken voeren is een kunst. Ik schreef daar deze blog al eens over. En juist als je eenzaam bent, is het zo belangrijk om oprecht gehoord te worden. Om aandacht te krijgen, om te voelen dat de ander échte interesse toont. Het wil niet zeggen dat je steeds in gesprek moet zijn, belangrijk is om samen in een moment te zijn. Om verbinding te zoeken, op wat voor manier dan ook.

Die verbinding zoeken wij ook, zij het in geringe mate, met onze bejaarde buren. We houden ze een beetje in de gaten. Zonder ons op te dringen. We gaan niet bij elkaar op de koffie en in de 5 jaar dat we naast elkaar wonen hebben we 1 keer een wijntje met elkaar gedronken. We nemen pakketjes aan en houden elkaar op de hoogte als we op vakantie gaan. We praten soms bij de voordeur en als onze zoon de bal over de schutting schiet, volgt er meestal een korte babbel. Meer contact is er over het algemeen niet.

Kippensoep op de stoep

Tot vorige week. Toen appte de buurvrouw: ‘Hallo buurtjes, wij zijn ziek. We hebben allebei Corona. Dat willen we jullie even laten weten.’

Dat is schrikken. Corona op die leeftijd. Wat kunnen we doen? Voor de boodschappen is gezorgd, appt ze. Maar koken als je ziek bent? Dat schiet er meestal bij in. Terwijl gezond eten juist zo belangrijk is, zeker als je ziek bent.
Koken, dat kunnen we dus doen. De smoothies van vers fruit en de zelfgemaakte kippensoep worden zeer gewaardeerd. En na een paar dagen horen we aan de andere kant van de muur het vertrouwde geluid van schuivende stoelen. Gelukkig, ze zijn weer op de been…

Lieve mensen, hou elkaar een beetje in de gaten!